Инфляция өсімі мен нарық құлдырауы: бұл бизнестің құнына қалай әсер етеді

Биылғы жылдың басынан бері экономикалық жағдай өзгерді.

Егер 2020 жылдан кейін Қазақстан мен әлем экономикасы COVID-19-дан қалпына келіп, оң болжамдар көрсетсе, 2022 жылы әлемдік геосаяси оқиғаларға байланысты жағдай өзгерді.

Осы жылдың қаңтарынан бастап жаһандық қор нарықтары құбылмалы бола түсті. Инвесторлар орталық банктердің пайыздық мөлшерлемелерді қаншалықты және қаншалықты жылдам көтеретінін анықтауға тырысты, бірақ инфляцияның күрт өсуі әлі де таң қалдыруда, кейбір елдерде соңғы 30–40 жылдағы ең жоғары деңгейге жетті.

АҚШ-та өткен жылы болжанған күтілетін инфляция деңгейі биыл аналитиктердің болжамдарынан асып түсті. 2020 жылдың маусымында АҚШ-та ұзақ мерзімді инфляция деңгейі 2,0% болса, 2022 жылдың мамырында ол Kroll деректері бойынша 2,6%-ға жетті.

PKF Меншікті бағалау компаниясының негізін қалаушы және директоры Олег Чесноков бұл жағдайдың Қазақстан экономикасына әсерін былай түсіндірді:

«EIU-дің 2022 жылғы мамырдағы болжамдары мен біздің есептеулеріміз бойынша, Қазақстандағы 10 жылдық кезеңдегі жылдық орташа геометриялық ұзақ мерзімді инфляция 5,15%-ды, ал 2050 жылға дейінгі кезеңде 3,8%-ды құрайды. Бұл көрсеткіштер кіріс әкелетін активтер мен бизнесті бағалау үшін негізгі мәнге ие, өйткені олар дисконттау мөлшерлемелерін есептеу және терминалдық құнды анықтау үшін ұзақ мерзімді өсу болжамдарында қолданылады. Бұл көрсеткіштер өскенде, қарыз капиталдың құны артып, капитализация және дисконттау мөлшерлемелері де өседі, нәтижесінде активтер мен бизнестің құны төмендейді. Қор нарықтары бұл құбылысқа айтарлықтай төмендеумен жауап берді: S&P 500 индексі жылдың басынан 2022 жылғы 17 маусымға дейін 23,4%-ға төмендеді, ал сол кезеңде KASE индексі 26,6%-ға түсті.

Активтер құнының қазіргі төмендеуі мен валюталардың құнсыздануын ескере отырып, әлеуетті инвестиция мүмкіндіктері де ашылуда. PKF Меншікті бағалау ағымдағы жағдайды ескере отырып, бизнес пен активтердің құнын бағалап, экономикалық тұрғыдан негізделген шешімдер қабылдауға көмектеседі».